Tuesday 6 March 2012

Gecmisten Gunumuze Mississauga


Mississauga ve Cevresindeki Yasam Alanlari, 1600-1805
Mississauga'ya 1600 senelerin basinda ayak basan Avrupalilar burada kendilerinden once gelen ve Credit Valley havzasinda yasayan Iroquoi ve Algonquian yerlilerinden bahsetmislerdir. 1700'lerin basinda bolgeye ulasan Fransiz tacirler Huron golunden  gelmis Ojibwa yerlilerinin Etobicoke Creek, Credit River and Burlington Bay bolgelerine hakim oldugunu su anda Credit River'in bulundugu bolgeye Mississauga ismini verdiklerini ve yerli dilinde bu ismin "bir cok agzi olan Kuzey nehri" anlamina geldigini belirtmislerdir.



Bolgedeki Yerliler ile Ingilizler (ilustrasyon)
 Mississauga'ya beyazlarin ilk yerlesimi Ingilizlerin 1 Agustos 1805'te bolge yerlileri ile imzaladiklari 13 A no'lu satin alim anlasmasi ile baslar. (First Purchase). Bu anlasmaya gore Yerliler suanki Eglington Avenue'in guneyinden Ontario Golune kadar 74.000 hektarlik bolgeyi Ingilizlere satarlar. 1906 yilinda donemin Ingiliz otoriteleri bu bolgeyi Amerika'dan gelen ve United Empire Loyalist grubundaki kisilere acarlar ve Mississauga'daki ilk yerlesim baslar. Bugunku Clarkson, Cooksville, Dixie, Erindale, Malton, Meadowvale Village, Port Credit ve Streetsville bolgeleri gocmenlerin ilk yerlesim yaptigi alanlar olur.

1805'te Mississauga Yerlileri ile Ingilizlerin Imzaladigi Anlasma
  Mississauga yerlileri ile Ingilizler arasinda 28 Ekim 1818'de ikinci bir alim satim anlasmasi imzalanir, Second Purchase olarak adlandirilan 19 no'lu anlasmaya gore bugunku Peel bolgesini olusturan 600.000 hektarlik bolge yerlilerden satin alinir. Bundan sonra 22 ve 23 no'lu anlasmalara gore (Credit Treaties) 1847'den itibaren  bolgedeki Mississauga yerlileri mecvut bolgelerinden cikip Hagersville, Brantford bolgesine gecerler.


Edindale (yukarida) ve Port Credit'in ilk zamanlari

1873'den itibaren Mississauga ve cevresi Toronto Township konseyine dahil olur, yeni yollar acilir, polis gucu kurulur ve bolgeye posta hizmetleri baslar. Mevcut halk yasamini genelde tarim, meyvecilik ve sebzecilik uzerine kurar. Bu yerlesim tarzi 20.yuzyilin ilk ceyregine kadar devam eder. Mississauga bolgesi Toronto'da yasayan kisiler ve aileler icin yazlik ev ve sayfiye amacli olarak da kullanilir.

Mississauga'da bir Mandira, 1910
1925-30 arasinda Kuzey Amerika ekonomisindeki "buyuk depresyon" Mississauga'yi kismen de olsa etkiler. 1935'lerden sonra baslayan yeniden yapilanma asamasinda 1937'de o zamanki ismiyle Malton Havameydani bugunku ismi ile Pearson Uluslararasi Havameydani insaa edilir.  1939'da ise  dünyadaki ilk kontrollü erişim karayolları biri Kraliçe Elizabeth Way karayolu (QEW) ulasima acilir ve banliyo yerlesimleri bu karayolunun etrafinda olusmaya devam eder.
Malton Airpot (Bugunku Pearson International) Terminal Binasi Acilisi, 1937

QEW-Queen Elizabeth Way (eski ismi Middle Road), 1940
1960 ve 70'li yillarda Mississauga'nin gelisimi kuzey bati yonunde devam eder. Bu senelerde Meadowvale ve Erin Mills gibi buyuk olcekleri yerlesim yerlerinin temeli atilir. 1971'de 156,070 olan nufus 1981'de %100'luk bir artis gosterir ve 315,056 kisi olur. Nufus artisi ile birlikte yapilasma da ayni paralellikte artis gorulur. Sehir plancisi Owen Mc Cabe'nin 1806-2012 arasinda Mississauga'nin gelisimini gosteren grafik semalari bunu cok detayli bir sekilde anlatir. Bu semalara (buradan ulasabilirsiniz)

Cooksville'in havadan gorunumu , 1960'li seneler
1974'de yapilan kararname ile Mississauga'nin sehir olmasi kabul edilir. Ayni tarihte sehrin en buyuk alisveris merkezi olan Square One Shopping Mall'un acilisi yapilir. Nufus artisi devam eden Mississauga 1991'de 463,388; 2001'de 612,925 kisi ve 2011'de ise 713,443 kisi ile Kanada'nin en kalabalik 6.sehri olmustur.

2000'li yillarin basinda Square One, City Hall ve Cevresi

12 seneden beri yasadigim Mississauga'nin gecmisten gunumuze kisa tarihi bu sekilde. Kendi gozlemim ve yorumum olarak sehir icinde surekli olarak bir gelisim oldugunu soyleyebilirim. 2000'li senelerin ilk yarisindan itibaren sehrin batisindaki Churchill Meadows ve Derry Road arasidaki yapilasma alani yakinda Mississauga ile Milton'u birbirine baglayacak duruma gelecektir. Ayni sekilde 401'un kuzeyindeki Levi Creek bolgesi ve etrafindaki yerlesmeler Mississauga ile Brampton arasini bos yer kalmayacak duruma getirmistir. 2000 senesinde yeni ev alanlar 10 sene icersinde %150 kar etmislerdir.

Absolute Towers Project, Mississauga, 2012
Mississauga'nin tam anlami ile bir merkez (downtown) bolgesi olmamasina ragmen mevcut Belediye Binasi, Merkez Kutuphane ve en buyuk alisveris merkezi olan Square One bolgesi ve etrafinda yapilan yeni binalar ve condominium projeleri ileride bu bolgeyi bir merkez (city centre) haline getirecektir. Cinli Mimar Ma Yansong'un tasarimini yaptigi ve acilan yarismada birincilik odulunu kazanan Absolute World Towers projesi bu bolgede bir landmark haline gelmistir.

Mevcut gocmen alimi ve dusuk faizli konut kredileri devam ettikce yeni gelenler acisindan Mississauga'nin yasam kosullarinin uygunlugu, hayat standartinin yuksekligi ve Toronto'ya yakinligi bakimindan bilhassa cocuklu aileler icin GTA icinde cazip bir yerlesim alani olmaya devam edecegini dusunuyorum.

Saygilarimla,

SelimY.
Mimar, Kentsel Tasarimci 


Kaynaklar:
1) Heritage Mississauga http://www.heritagemississauga.com/page/History
2) History of Mississauga http://www5.mississauga.ca/rec&parks/websites/museums/pdfs/history_of_mississauga.pdf
3) Upper Canada and the First Nations, 1780s to 1820s http://www.canata.ca/index.php/G._Upper_Canada_and_the_First_Nations,_1780s_to_1820s
4) Discover Mississauga - Public Images Gallery http://www.mississauga.ca/portal/discover/publicimagesgallery
5) Historic Images Gallery http://www.mississauga.ca/portal/residents/historicimagesgallery

No comments: